زایمان طبیعی بعد از سزارین یکی از گزینه‌های مطرح برای زنانی است که سابقه زایمان سزارین را دارند. بسیاری بر این باورند که اگر مادری تجربه زایمان سزارین دارد، باید حتما فرزندهای بعدی را نیز با عمل سزارین به دنیا آورد. زیرا ممکن است برش‌های سزارین قبلی در زایمان طبیعی دوبار باز شود. در این مقاله امکان این اتفاق را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.
ببشتر بخوانید: زمان مناسب برای زایمان سزارین
آیا زایمان طبیعی بعد از سزارین امکان پذیر است؟
در گذشته انجام زایمان طبیعی برای مادرانی که قبلا سزارین داشته‌اند همیشه یکی از دغدغه‌های مهم بود. اما امروزه با در نظر گرفتن شرایط مادر و جنین، این امر امکان پذیر است. اگر مادر تمایل به انجام زایمان طبیعی داشته باشد و پزشک پس از انجام ارزیابی‌های بارداری، مجوز زایمان واژینال را صادر کند، مادر می‌تواند زایمان طبیعی را تجربه کند.
مزایای زایمان طبیعی بعد از سزارین
زایمان طبیعی بعد از سزارین مزایایی بسیاری برای مادر و جنین به همراه دارد که در ادامه به برخی از این مزایا اشاره خواهیم کرد:
کاهش عوارض جراحی
تجربه زایمان طبیعی برای مادر می‌تواند خطرات و عوارض مرتبط با جراحی را کاهش دهد. جراحی سزارین می‌تواند خطر عفونت و مشکلات بازیابی فیزیکی را به دنبال داشته باشد.
زمان بهبودی کوتاه‌تر
زمان بهبودی پس از زایمان طبیعی معمولاً کوتاه‌تر از زمان بهبودی پس از سزارین است.
بدون زحم و برش
در زایمان طبیعی شکم مادر باز نمی‌شود و آسیب کمتری به روده‌ها وارد می‌شود.
زمان بستری کمتر
مدت زمانی که مادر پس از زایمان در بیمارستان بستری می‌شود، کوتاه‌تر است.
کاهش احتمال نیاز به سزارین در آینده
انجام زایمان طبیعی بعد از تجربه سزارین به زنان کمک کند تا در زایمان‌های بعدی نیز نیاز کمتری به انجام عمل سزارین داشته باشند.
حفظ انعطاف‌پذیری رحم
زایمان طبیعی به رحم کمک می‌کند تا انعطاف‌پذیری خود را حفظ کند و این امکان را به زنان میدهد که در زایمان‌های آینده نیز به صورت طبیعی زایمان کنند.
مشارکت فعال مادر
در زایمان طبیعی، مادر ممکن است در فرآیند زایمان فعال‌تر شود و احساس کند که در کنترل و مشارکت زایمان نقش داشته است و حس بهتری به تولد فرزندش خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: زایمان طبیعی
افراد کاندید برای زایمان طبیعی بعد از سزارین
انجام زایمان طبیعی بعد از سزارین برای هر زنی نیاز به ارزیابی دقیق توسط پزشک دارد. با این حال، افرادی که به طور عمومی به عنوان کاندید شناخته می‌شوند، عبارتند از:
برش افقی و محدود در سزارین قبلی
زنانی که جراحی سزارین قبلی خود را با برش افقی یا محدود انجام داده‌اند، ممکن است فرد مناسبی برای زایمان طبیعی باشند.
تعداد سزارین‌های محدود
زنانی که تجربه تنها یک یا دو سزارین دارند، احتمالاً برای زایمان طبیعی بعد از سزارین کاندید مناسبی باشند.
سلامت مادر و جنین
زنان بارداری که از نظر سلامتی در وضعیت خوبی قرار دارند و جنین نیز مشکلات خاصی ندارد، ممکن است به عنوان کاندید برای زایمان طبیعی بعد از سزارین در نظر گرفته شوند.
عدم وجود مشکلات رحمی
زنانی که هیچ مشکل جدی رحمی ندارند، مانند نشتی خون، شکستگی گسترده رحم یا عفونت‌های رحمی، ممکن است کاندید این نوع زایمان باشند.
فاصله مناسب بین سزارین‌ها
معمولاً پزشکان توصیه می‌کنند که بین دو سزارین متوالی، فاصله زمانی کافی (مثلاً دو سال) وجود داشته باشد تا رحم بهبود کامل را به دست آورده باشد.
سابقه سزارین موفق
زنانی که در گذشته سزارین موفقی داشته‌اند، ممکن است برای زایمان طبیعی بعدی هم آمادگی لازم را داشته باشند.
بارداری تک قلو
مادرانی که جنین تک قلو دارند کاندید مناسبی برای این مدل زایمان هستند.
خطرات و عوارض زایمان طبیعی بعد از سزارین
مهم‌ترین نگرانی در خصوص انجام زایمان طبیعی بعد از سزارین، احتمال پارگی در رحم است. دلیل بروز این اتفاق عدم انتخاب صحیح مادر به عنوان گزینه مناسب برای این نوع زایمان است. پارگی رحم می تواند هم برای مادر و هم برای جنین به شدت خطرناک باشد در ادامه به برخی دیگر از خطرات این نوع زایمان اشاره خواهیم کرد:
- احتمال مرگ و میر جنین در “زایمان طبیعی بعد از سزارین” از “سزارین انتخابی” بیشتر است.
- احتمال آسیب به پرینه در 5 در این نوع زایمان وجود دارد که البته وزن بالای نوزاد از عوامل ایجاد کننده این عارضه است اگر نوزاد وزن متعادلی داشته باشد این خطر کاهش پیدا می کند.
- احتمال به وجود آمدن مشکلات در حین زایمان برای مادر و جنین وجود دارد و شاید پزشک مجبور شو در حالت اورژانسی از تیغ جراحی استفاده کند.
فاکتورهای خطر در زایمان طبیعی بعد از سزارین
- برش عمودی بر روی رحم در سزارین قبلی
- سن مادر بیش از 40 سال
- جنین سنگین وزن
- بروز مسمومیت بارداری
- ابتلای مادر به بیماری زمینه‌ای
- تجربه بیش از یک سزارین
- اضافه وزن مادر
- دارو‌های فشار یا منظم کردن دردهای زایمانی
بیشتر بخوانید: زایمان سزارین انتخابی در تهران
مراقبت های قبل از زایمان طبیعی بعد از سزارین
زنانی که تصمیم به زایمان طبیعی بعد از سزارین می‌گیرند، ممکن است مراقبت‌های ویژه‌ای دریافت کنند. در ادامه به این مراقبت‌ها اشاره خواهیم کرد:
ارزیابی و تصمیم گیری
اولین گام، ارزیابی دقیق توسط پزشک است. او اطلاعاتی مثل نوع جراحی سزارین قبلی، نداشتن مشکلات جدی در زمینه رحم و ناحیه جراحی، بررسی وضعیت جنین و دلایل سزارین قبلی را بررسی می‌کند.
مراقبت های خاص
مراقبت‌های روتین شامل نظارت دقیق بر تعداد ضربان قلب جنین، پایین نگه داشتن فشار خون، انجام سونوگرافی خاص و مرتب، آمادگی برای احتمال سزارین اضطراری و کاهش استرس است.
آگاهی از خطرات و مزایا
زنان پیش از هر اقدامی باید از خطرات و مزایای زایمان طبیعی بعد از سزارین آگاه باشند. این شامل خطر احتمالی بروز شکستگی رحم و نیاز به سزارین اضطراری است.
هماهنگی با تیم پزشکی
هماهنگی با تیم پزشکی از جمله پزشک، ماما و پرستاران، در زمینه زایمان طبیعی بسیار مهم است.
سوالات متداول
نتیجه گیری
به طور کلی بهترین و کم‌خطرترین زایمان که مزایای بسیاری برای مادر و جنین دارد زایمان طبیعی است. البته در برخی شرایط و متخصص زنان و زایمان تشیخ میدهد که بهترین زایمان برای مادر چیست. عوارض سزارین زیاد است و به صورت کلی درد و ناراحتی بسیاری به دنبال دارد بنابراین اگر شرایط زایمان طبیعی را دارید، هیچ وقت اصرار به سزارین نکنید.
